Kaya gazı nedir nerelerde bulunur? yeraltında şist adı verilen kayaçların içine sıkışmış olan bir çeşit doğalgazdır. Kömür yatağı metanı, sıkı kumtaşı ve metan hidratlarla birlikte, doğalgaz enerji kaynakları arasında yer alan Kaya gazını ilk çıkarma çalışmaları ise, iki yüzyıl öncesine dayanıyor…
Kayanın öncelikle hapsettiği gazı serbest bırakır hale getirilmesi gerekiyor. Bunun için de hidrolik kırılma yani ‘Fracking’ denilen gazın bulunduğu kayanın içinde kırılmalar yaratıp basınçlı suyla yüzeye çıkarılıyor.
1980 yılı sonrası ABD, çeşitli devlet teşvikleriyle bu konuda iddialı. İlk kaya gazı üretimi, ABD, New York eyaletinde 1821 yılında gerçekleştirildi ve 1970 yılında endüstriyel ölçekte üretim sağlandı.
Kaya Gazı Nedir? Nasıl Bulunur Türkiye Kaya Gazı nerelerde bulunur Haritası
İçindekiler
Kaya gazının hidrolik çatlatma yöntemi ise yine ilk olarak 1950’li yıllarda ABD’nin Ohaio Eyaletinde uygulandı. Bugün ABD’deki yaklaşık bir milyon kuyuda bu yöntemin kullanıldığı ileri sürülüyor. ABD’de hâlihazırda 34 eyalette toplam 450 bin kaya gazı kuyusu faaliyet halinde.
Kaya gazının çıkarılma maliyeti, doğalgaza göre 2 kat daha pahalı durumda fakat uygun teknoloji ve yeterli mühendislik çalışmaları ile bu maliyet düşürülmeye çalışılıyor.
‘İNSANA ZARARLI VE DEPREM TEHLİKESİ YARATIYOR’
Özellikle enerji fakiri ülkeler için önemli bir fırsat yaratacağı belirtilen kaya gazı ile ilgili endişeler de yok değil. Başta İngiltere olmak üzere Avrupa ülkeleri, kaya gazının çıkarılması sırasında kullanılan kimyasal maddelerin yer altı sularına karışma ihtimali bulunduğunu ve bunların insan sağlığına oldukça zararlı olduğu konusunda ısrarcı.
Öte yandan, yeraltındaki büyük kayaçlara kırılma işleminin, depremlere yol açabileceği öngörülüyor. İklim değişikliği uzmanları da kaya gazının bir fosil yakıt olduğunu ve yüksek oranda karbondioksit içerdiği için endişeli…
kaya gazı nedir nasıl bulunur
Kaya Gazı Hakkında bilgiler
ABD Massachusetts Institute of Technology (MIT) tarafından 2011 yılında yayımlanan rapora göre, son 10 yılda hidrolik çatlatma uygulanan 20 bin kuyuda tespit edilen sorunlar incelendi ve sadece 43 ciddi su kirliliği olayına rastlandı.
Bu 43 vakanın 21’inde yeraltı suyunun gaz ve hidrolik çatlatma sıvısı ile kirlendiği, 15’inde şantiye çevresinde yüzeyde kirlilik oluştuğu, 4’ünde su çekimi ve hava kirliliği sorunlarının ortaya çıktığı diğer 3’ünde ise atık toplama sorunlarının bulunduğu görüldü.
Aynı raporda, “Bu konudaki riskin büyük olduğu ve sadece birkaç kuyudaki hatalı işletmenin bile ciddi çevre sorunları yaratabileceğine dikkat edilmesi gerektiği” ifade edildi.
RUSYA VE ÇİN KARŞI KARŞIYA MI GELECEK?
Neredeyse bütün ülkelerde az ya da çok kaya gazı bulunuyor. Yeterli teknolojiler geliştirildiğinde ise enerji ihracatında tekel olan ülkelerin tekeli kaya gazı ile birlikte böylece kırılacak. Özellikle Rusya bu konuda endişeli. Çünkü Rusya’nın artık doğalgazını satamayacağı, buna karşın ABD’nin zaten yeterli olan teknolojisiyle bu gazı ihraç etmeyi amaçladığı biliniyor. Son günlerde bunun için Senato’dan onay alınması bekleniyor.
ABD, Çin, Kanada ve Avustralya kaya gazı konusunda en çok rezervi bulunan ülkeler arasında… Tahmini kaya gazı rezervinde ise, ilk sırayı Çin alıyor. Avrupa’da ise Norveç ve Polonya 80 ve 187 milyar metreküp tahmini rezerv ile ön sıralarda… Brezilya ve Arjantin de kaya rezervi yüksek ülkeler arasında.
TÜRKİYE’DE DURUM
Yıllık doğalgaz tüketimi 50 milyar metreküp olan Türkiye, kaya gazında henüz kesin olmamakla birlikte dünyada hatırı sayılır ülkeler konumunda olduğu iddia ediliyor. Kaya gazının petrol fiyatlarını yüzde 40 aşağı çekebileceği öne sürülüyor.
TPAO ile dev petrol şirketleri Shell, TransAtlantic ve Valuera sismik çalışmalarını sürdürüyor. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), kaba bir tahmini hesapla 20 trilyon metreküplük kaya gazı rezervi olabileceğini bildirdi. Güneydoğu Anadolu’da arama çalışmaları ise başlamış durumda. Bu yıl içinde ilk sondaj ve arama kuyusu açılacak.
Trakya havzasında da bir başka şirket arama ve üretim çalışmalarını sürdürüyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu, Trakya, Karadeniz, Doğu Anadolu, Tuz Gölü civarı ve Toroslar, kaya gazı olduğu düşünülen alanlar.
Güneş Enerjisi ile elektrik üretimi nasıl yapılır? Bilgi verir misiniz?
Solar Enerji Hibe destekleri var mı? Varsa Nelerdir ?
Güneş enerjisi Hibe destekleri var mı? Varsa Nelerdir ?
500 kW Güneş Enerji Santrali Kurulumu ve Maliyeti